Ξηροστομία Αίτια και Θεραπείες
«Το στόμα μου είναι ξερό και κολλάει. Τη νύχτα δεν κοιμάμαι καλά. Τι μπορώ να κάνω; Τι είναι ξηροστομία; Η ξηροστομία είναι η αίσθηση ξηρότητας στο στόμα και στο λαιμό. Πράγματι, ο ασθενής παραπονείται ότι κολλάει το στόμα του ». Η ξηροστομία συμβαίνει όταν έχουμε μείωση της ροής, της ποσότητας του σάλιου στο στόμα.
Γιατί χρειάζεται το σάλιο στον άνθρωπο;
Το σάλιο είναι πολύ σημαντικό για το στόμα και για τον οργανισμό γενικότερα, διότι συντελεί στη μάσηση και την πέψη (χώνεψη) των τροφών.
Χωρίς το σάλιο δεν μπορούμε να φάμε κανονικά και να πάρουμε τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά. Η τροφή δεν μπορεί να διαβραχεί, να γίνει βλωμός (υγρή μπουκιά) για να την καταπιούμε.
Αυτή η δυσκολία στη διατροφή μπορεί να οδηγήσει σε υποσιτισμό και ανεπιθύμητη απώλεια βάρους, καθώς και δευτεροπαθείς διατροφικές διαταραχές.
Μια άλλη λειτουργία του σάλιου είναι να προστατεύει τα δόντια από την τερηδόνα (το σάπισμα) αλλά και όλο το βλεννογόνο και το στόμα. Χωρίς σάλιο ο βλεννογόνος του στόματος κάνει ρωγμές-σκασίματα και αναπτύσσονται εύκολα μυκητιάσεις και άλλες λοιμώξεις.
Το σάλιο είναι, επίσης , σημαντικό για την ομιλία, την επικοινωνία, τη γεύση, την ανοχή και την επιτυχία των οδοντοστοιχιών.
Ακόμη, ο ασθενής που έχει ξηροστομία δεν κοιμάται καλά. Ξυπνάει τη νύχτα για να πιεί νερό και να βρέξει τα χείλη του.
Επομένως, το σάλιο είναι σημαντικός παράγοντας για την «με το στόμα συνδεδεμένη ποιότητα ζωής».
Ποία είναι η αιτία της ξηροστομίας;
Η ξηροστομία εμφανίζεται όταν δεν λειτουργούν σωστά οι σιαλογόνοι αδένες που παράγουν σάλιο στο στόμα. Επομένως οτιδήποτε μπορεί να διαταράξει τη λειτουργία των σιαλογόνων αδένων μπορεί να προκαλέσει ξηροστομία.
Οι πιο συχνές αιτίες ξηροστομίας:
Φάρμακα
Περισσότερα από 400 φάρμακα προκαλούν ξηροστομία, και κυρίως αντιϋπερτασικά και φάρμακα κατά της κατάθλιψης και του άγχους.
Στη μεγάλη ηλικία, η ξηροστομία είναι συχνότερη, ακριβώς λόγω των φαρμάκων, πολλές φορές και 2 ή 3 ή και περισσότερα φάρμακα, που χρειάζεται να παίρνουν πολλοί άνθρωποι , κυρίως μετά την ηλικία των 65 ετών.
Διάφορα νοσήματα ή ασθένειες
Ασθένειες όπως το σύνδρομο Sjogren, ο διαβήτης, το AIDS, μπορεί να προκαλέσουν ξηροστομία ή και να διαγνωστούν με την ευκαιρία ξηροστομίας!
Όπως ξέρουμε το στόμα είναι ο καθρέφτης της υγείας μας. Μπορούμε, δηλαδή να δούμε, να μάθουμε για διάφορες ασθένειες μέσα από το στόμα.
Διάφορες άλλες θεραπείες, η μεταμόσχευση μυελού των οστών, ο εμετός, καταστάσεις αφυδάτωσης, το κάπνισμα, η στοματική αναπνοή μπορούν, επίσης , να προκαλέσουν αίσθημα ξηρού στόματος που «κολλάει».
Πως αντιμετωπίζεται η ξηροστομία;
Η θεραπεία της ξηροστομίας εξαρτάται από την αιτία που την προκαλεί. Πρέπει, δηλαδή, όταν αισθανόμαστε ότι το στόμα μας είναι ξηρό και κολλάει, να συμβουλευτούμε τον οδοντίατρο μας και το γιατρό μας. Αυτοί θα μας καθορίσουν, θα διαγνώσουν την αιτία της ξηροστομίας και ακολούθως θα μας συστήσουν την κατάλληλη θεραπευτική αγωγή.
Τι μπορεί να κάνει ο ίδιος ο ασθενής;
• Να πίνει συχνά νερό ή άλλα ποτά, όπως αφεψήματα, χωρίς βέβαια ζάχαρη.
• Να αποφεύγει τον καφέ, το τσάι και τα ποτά τύπου cola.
• Να πίνει νερό με το φαγητό του.
• Να αποφεύγει το κάπνισμα και τα οινοπνευματώδη ποτά.
• Να αποφεύγει τα καρυκεύματα τα οποία μπορεί να τον ενοχλήσουν στο στόμα.
• Να φροντίζει να είναι αρκετά υγρό το δωμάτιο όπου κοιμάται.
• Να επιμελείται την καθαριότητα του στόματος με τα διάφορα προϊόντα στοματικής υγιεινής.
Ακόμη, στο εμπόριο υπάρχουν διάφορα προϊόντα υποστήριξης του στόματος που είναι ξηρό. Αυτά είναι:
Τσίχλες χωρίς ζάχαρη, οι οποίες ενεργοποιούν τους σιαλογόνους αδένες να παράγουν σάλιο.
Καραμέλες χωρίς ζάχαρη, με παρόμοια δράση.
Υποκατάστατα σάλιου, το λεγόμενο «τεχνητό σάλιο», σε μορφή spray και σε μορφή ζελέ.
Τα σκευάσματα αυτά συνδυάζονται με στοματοπλύμματα και οδοντόπαστες με ήπια γεύση, ώστε να μην ερεθίζεται ο βλεννογόνος, ο οποίος, λόγω της έλλειψης του σάλιου είναι ευερέθιστος και ευαίσθητος.
Ακόμη, το στόμα, το οποίο δεν έχει αρκετό σάλιο, πρέπει να υποστηριχθεί με φθοριούχα σκευάσματα, τα οποία θα βοηθήσουν στη διατήρηση της υγείας των δοντιών, ενώ οι τακτικές επισκέψεις στον Οδοντίατρο είναι σημαντικές και απαραίτητες.